گریه تولد و مرگ آدمی‌را نشانه گذاری می‌کند. گریستن نخستین واکنش نوزادی است که متولّد می‌شود و فردی که از دنیا می‌رود واکنش ماتمی‌ را در بازماندگان بر می‌انگیزد که با گریه همراه است.

چرایی و چگونگی گریستن همواره یکی از رازهای پیچیده زندگی انسان بوده است. گریه در زندگی و رشد افراد عملکردهای متفاوتی دارد و در همراهی با موقعیت های گوناگون اجتماعی و شرایط احساسی متغیر و گاه متضاد به چشم می‌خورد. به ندرت پیش می‌آید که کسی از روی افسردگی و اندوه بخندد ولی گریستن در هنگام شادی و خوشحالی غیر معمول نیست.

گریستن در طول رشد انسان از نوزادی تا بلوغ منعکس کننده بسیاری از حالت های احساسی اوست. فرد به دلایل مختلفی مانند اندوه، مصیبت، خشم، درد، شادی و لذت می‌گرید. از لحاظ پزشکی گریستن نشانه ای از رنج جسمانی و استرس محسوب می‌شود و به عبارت دیگر علامتی از تشویش فیزیولوژیک و فشار روحی است. می‌توان گفت گریستن در ۳ سطح متفاوت روی می‌دهد. درسطح اول شرایط فیزیولوژیک موجب گریه می‌شود.

مانند گریه نوزاد یا صدمات فیزیکی به بزرگسالان. درسطح دوم خلقیات، احساسات و حالات عاطفی پا به میدان می‌گذارد. درسطح سوم احساسات ژرف تر و متعالی تر درکار است، مانند گریستنی که درهنگام نیایش یادرک عمیق یک پدیده یا حالات عرفانی روی می‌دهد.

گریستن مجموعه ای از نمایه های رفتاری مانند اشک ریختن ، هق هق کردن و آه کشیدن است که توسط برخی مولفه های فیزیولوژیک و جسمانی همراهی می‌شود. گریه نیز مانند خنده به گونه انسان تعلق دارد. البته تحریک چشم در حیوانات نیز مانند انسان موجب ترشح اشک می‌شود ولی گریستنی که ناشی از تأثر احساسی باشد منحصر به انسان است و درسایر گونه های جانوری دیده نمی‌شود. از لحاظ فیزیولوژیک ترشح اشک ها تحت کنترل دستگاه پاراسمپاتیک است و وظیفه محافظت از چشمان در برابر آلودگی ها وعفونت ها به عهده اشک هاست. ترکیب بیولوژیک اشک شامل پروتئین ها ، آنزیم ها ، چربی ها و متابولیت ها  فرآورده های نهایی ناشی از سوخت وساز) و الکترولیت هاست. ترکیبات پروتئینی اشک های عاطفی با اشک ناشی از تحریک تفاوت دارد.

گریستن درعین حال که با تسهیل بهبودی فرد نقشی تعادل آفرین ایفا می‌کند حالت برانگیختگی اجتنابی بالایی به وجود می‌آورد که موجب انگیزش رفتارهایی می‌شود که به گریستن خاتمه می‌دهند.

به عبارت دیگر همراه گریه آمیزه ای از احساسات و حالات مثبت و منفی تجربه می‌شود. پژوهش های آزمایشگاهی اثرات فیزیکی گریستن را روشن کرده است. گریه با آهسته تر کردن تنفس آثار آرام بخش دارد ولی تعریق و افزایش ضربان قلب همراه گریه مشابه تجارب ناخوشایند ناشی از استرس ، تهییج وبرانگیختگی است. امّا جالب است که آثار منفی زود گذرند و آثار جسمانی آرام کننده دیرپاترند و بیشتر طول می‌کشند. درباره تأثیر گریه برخلق و خو و وضعیت عاطفی افراد نیز پژوهش هایی انجام شده است. مطالعه روی ۳ هزار نفر درخارج از آزمایشگاه نشان داد که بیشتر افراد پس از گریه بهبود خلق و خو و احوال خود را گزارش کردند. در افرادی که از حمایت اجتماعی برخوردار بودند احتمال بهتر شدن پس از گریه بیشتر بود.